‘Je bent slordig, ruim je kamer op.’ ‘Wat ben je lui vandaag, ga je huiswerk maken’: kritiek is nooit leuk om te krijgen. Maar bij sommige pubers komt dat commentaar extra hard binnen, zo blijkt uit onderzoek van promovendus Lisanne van Houtum. Tieners met een depressie lijken namelijk een stuk gevoeliger…

Promotie

Oogcontact tussen ouder en kind verhoogt bij beiden hun stemming en gevoel van verbondenheid. Maar niet bij tieners met depressie, ontdekte Mirjam Wever. Naast therapie voor het kind, kan hulp voor ouders hun soms verstoorde onderlinge band versterken. Wever promoveert 11 januari.

Veel jongeren hebben last van somberheid en depressie. Ouders voelen zich vaak machteloos, terwijl ze een belangrijke rol spelen bij het herstel. Om hen te helpen, schreef hoogleraar Klinische Psychologie Bernet Elzinga met haar collega’s een boek vol praktische inzichten.

Begin oktober vond de eerste Psychology Connected van dit nieuwe academische jaar weer plaats. Met de vallende herfstbladeren voelen velen zich ook somberder. Onderzoekers delen hoe je een winterdepressie verzacht, en hoe je als ouder het beste kunt omgaan met de depressieve klachten van je kind.

Samen lachen, huilen of even klagen: hechte vrienden zijn er in goede en slechte tijden. Ontwikkelingspsycholoog Lisa Schreuders duidt de effecten op lichaam en geest. Kunnen we de magische klik een handje helpen? En wat adviseert de onderzoeker studenten die nu op zoek zijn naar nieuwe vriendschapp…

Het kan voorkomen dat je in je arbeidsrelatie met de universiteit tegen problemen aanloopt. Je kunt het gevoel hebben dat je nooit aan de verwachtingen van je leidinggevende voldoet. Of er zijn besluiten genomen waar je je niet prettig bij voelt. Als je zorgen hebt, wacht dan niet te lang met het vragen…

Het lijkt alsof ze compleet hun eigen weg gaan, maar pubers zijn gevoeliger voor de mening van hun ouders dan ze soms doen voorkomen. Het puberbrein reageert sterk op kritiek of lovende woorden afkomstig van ouders. Dat blijkt uit een onderzoek van een interdisciplinaire onderzoeksgroep van psychologen…

De hoogste Nederlandse wetenschapspremie, de ‘Nobelprijs’ van de Nederlandse wetenschap; dat zijn de superlatieven voor de Leidse Spinozalaureaat Bernet Elzinga. Ze vertelt onder meer in Trouw dat ze ouders actief betrekt bij de behandeling van depressieve jongeren, en bij NPO Radio 1 over haar onderzoek…

Sommige jongeren hebben tijdens de adolescentie stabiele beste vriendschappen, anderen wisselen juist vaak van beste vriend. Psycholoog Lisa Schreuders onderzocht hun hersenen, en publiceert erover met Berna Güroğlu en collega’s in Nature Communications. ‘Het lijkt erop dat vriendschappen in je jongere…

Hoe ontstaat een depressie bij een kind en hoe klimt het er weer uit? Onlangs gaven Leids hoogleraar psychologie Bernet Elzinga en orthopedagoog Carine Kielstra een webinar over depressieve tieners. De belangstelling was overweldigend.

Ouders van kinderen met een depressie voelen zich vaak wanhopig. Klinisch psycholoog Bernet Elzinga en andere deskundigen geven in het boek 'Samen sterk' adviezen hoe ouders kunnen omgaan met hun kind, en zelf overeind blijven. Lees meer in NRC over ouders van kinderen met depressie.

Middelbare scholieren zijn op online schooldagen minder gemotiveerd voor school dan op fysieke schooldagen. Dit verschil doet zich vooral voor bij jongeren die zich weinig gesteund voelden door hun ouders, constateerden ontwikkelingspsychologen Anna van Duijvenvoorde en Christel Klootwijk. De resultaten…

Sheila van Berkel (Pedagogische Wetenschappen) en Marie-Louise Kullberg (Psychologie) vertellen in Augeo Magazine over de impact van kindermishandeling op broers en zussen. Zij pleiten voor systeemgerichte hulpverlening. Kindermishandeling heeft namelijk ook impact op broers en zussen.

Hoewel het soms een uitdaging is, doen ouders er goed aan om met hun tieners te blijven praten. Ook over hun eigen opvoedgedrag. Die opvoeding wordt door gezinsleden vaak sterk verschillend ervaren en stemming speelt daar een belangrijke rol in, zo blijkt uit onderzoek van ontwikkelingspsycholoog Loes…

Postdoc Willem Bruin werkt sinds vorig jaar samen met Moji Aghajani aan onderzoek naar jongeren met angststoornissen. Zijn werk bouwt voort op zijn promotieonderzoek, waarin hij met grote consortia samenwerkte en machine learning-methoden gebruikte om voorspellende modellen te ontwikkelen ter ondersteuning…

Hoe kunnen ouders voorkomen dat ze stress en psychische problemen overdragen op hun kinderen? Hoogleraar stress-gerelateerde psychopathologie Bernet Elzinga ontwikkelt laagdrempelige interventies om zowel ouders als jongeren te helpen. Voor haar onderzoek krijgt zij de Spinozapremie, de belangrijkste…

Welke invloed had de lockdown op jongeren? Leidse wetenschappers startten al in het eerste jaar van de covid-pandemie een onderzoek hiernaar. Ze ontdekten een effect op de ontwikkeling van de hersengebieden die betrokken zijn bij sociaal gedrag. De onderzoekers publiceerden hun ontdekking in Scientific…

Hoe jongeren naar opvoedgedrag van hun ouders kijken hangt samen met hun stemming. Ook tellen de verschillende perspectieven tussen ouders en jongeren mee, blijkt uit onderzoek van Loes Janssen en haar Leidse collega’s van Klinische psychologie. Open Acces publicatie in Journal of Youth and Adolesce…

Mensen die al voor de COVID-pandemie gediagnosticeerd waren met een psychische stoornis vertoonden geen sterkere toename van symptomen dan anderen. Dit is één van de uitkomsten van het eerste systematische overzicht van studies naar de psychische impact van COVID die hun onderzoekspopulatie ook voor…

Waarom stoppen sommige rokers veel makkelijker dan andere? Kunnen we onszelf de slapeloosheid indenken? En helpt samen muziek spelen ruzies te sussen? Psychologiestudenten hebben het onderzocht en presenteerden hun bevindingen tijdens de Wetenschapsmiddag Psychologie 2023.

Psychologiedocent van het jaar is Anouk van der Weiden. De masterscriptieprijzen zijn voor Irina Verhülsdonk en Christel Klootwijk. Eliška Procházková ontvangt de promovendi publicatieprijs; Katja Cardol en Judith Tommel de promovendi wild card: de Open Science Award. Conny Binnendijk verdient de OBP-prijs…

Tijdens ExpeditieNEXT in Middelburg overhandigden NeurolabNL-jongeren, samen met onderzoekers van de Universiteit Leiden en de Erasmus Universiteit, een unieke onderzoeksagenda aan NWO-voorzitter Marcel Levi. In de onderzoeksagenda delen jongeren wat zij het liefst over zichzelf en het brein willen…

De masterscriptie: voor vele studenten een ware kroon op het werk. Sommige scripties zijn echte uitblinkers. Die worden beloond met de FSW Scriptieprijs. Dit jaar werd deze prijs gewonnen door Roosmarijn Goldbach (master Psychologie) en Matija Čuljak (researchmaster Psychologie), die respectievelijk…

Verreweg de meeste jongeren zijn veerkrachtig blijkt uit onderzoek naar stress, depressie en angst onder jongeren en het effect van de coronamaatregelen tijdens de pandemie. Daarover publiceren de Leidse onderzoekers Anne Miers en Michiel Westenberg (Ontwikkelingspsychologie), Nadira Saab (ICLON) en…

De schedel doorboren met een ijspriem, onverdoofd shocks toedienen of bloedzuigers in de baarmoeder aanbrengen: geen middeleeuwse martelmethoden, maar therapieën uit de geneeskunde. Willem van der Does schreef er een boek over. ‘Artsen voerden zo'n behandeling met de beste bedoelingen uit.’

Binnen een gezin beleven broers en zussen met dezelfde ouders hun opvoeding verschillend. Naast de impact van eigen negatieve opvoedervaringen spelen niettemin opvoedervaringen van broers en zussen een belangrijke rol bij angst- en depressieklachten. Deze conclusies trekt Marie-Louise Kullberg in haar…

Het betrekken van jongeren verrijkt de opzet van onderzoek en dat leidt tot beter geïnformeerde en gedragen besluitvorming. Dat blijkt uit onderzoek van de Nationale Wetenschapsagenda (NWA). Premier Rutte ontving op 30 april het manifest van de NWA-Jongerenchallenge, een advies voor beleidsmakers, wetenschappers…

Het leven werd weer enigszins normaal na corona, maar we kregen er andere crises voor terug. Ook op de universiteit zijn die grote uitdagingen voelbaar en werken onze wetenschappers aan oplossingen. De stikstofcrisis, problemen in de jeugdhulpverlening en een steeds nijpender wordende klimaatcrisis:…

Ouders blijken behoorlijk gevoelig voor feedback die ze over hun kind ontvangen. Hoe gevoelig is bovendien afhankelijk van de (‘roze’) bril waarmee ze naar hun kind kijken. Dit alles is terug te zien in hun brein. Neurowetenschapper Lisanne van Houtum en haar Leidse collega’s publiceerden erover in…

Alumni-activiteit

Psychologiedocent van het jaar is Roy de Kleijn. De masterscriptieprijzen zijn voor Roosmarijn Goldbach en Matija Čuljak. Jeffrey Durieux ontvangt de promovendi publicatieprijs; Maedeh Nasri de promovendi wild card. Wilma van Velzen verdient de OBP-prijs en Jos Brosschot wint de Leiden Psychology Blog…

Onderwijs, Sociaal, Organisatie

Aukje Nauta’s hoogleraarschap aan de Universiteit Leiden is met vijf jaar verlengd. Ze gaat verder onderzoeken hoe verbondenheid op de werkvloer ervoor zorgt dat mensen zichzelf durven zijn en beter presteren. Haar overtuiging: voor een gezonde werkcultuur moeten we ons openlijker durven schamen.

Zeven Leidse hoogleraren zijn benoemd tot lid van De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). De installatie van de in totaal drieëntwintig nieuwe leden vindt plaats op maandag 13 september.

Schulden en de bijbehorende stress zijn een groeiend probleem onder jongeren. Alleen: veel jongeren schamen zich voor hun geldproblemen, waardoor ze te laat aan de bel trekken. Daarom schoof de Leidse hoogleraar Wilco van Dijk in debatcentrum De Balie aan bij de minister Schouten van Armoedebeleid en…

Universitair docent Pedagogische Wetenschappen Carlijn Bergwerff ontvangt van Stichting Universitas een beurs om een 'proof-of-principle-onderzoek' te doen naar de mogelijkheid tot het gebruik van Virtual Reality (VR) voor het behandelen van trauma bij kinderen en jongeren. In dit project komen de interesses…

Ouderen ervaren vaak een hoge drempel om hulp te vragen. Dat is zonde want een paar gesprekjes in de huisartsenpraktijk helpen angstige ouderen al. Dat blijkt uit onderzoek van psycholoog Maartje Witlox: Promotie 12 januari.

Alleen door het dragen van je horloge weten of een behandeling aanslaat? Datawetenschapper Ahnjili ZhuParris signaleert in haar promotieonderzoek veel kansen voor het gebruik van machine learning in klinisch onderzoek om proefpersonen thuis te volgen.

Hoe werkt eenzaamheid? Wat maakt vriendschappen voor autistische mensen soms ingewikkeld? En waarom is het schoolgebouw voor sommige leerlingen geen fijne plek? Vwo-leerlingen onderzochten het tijdens pre-university classes. ‘Ik heb nu een goed beeld van wat een studie psychologie inhoudt.’

Promotie

Congres/symposium

Universitair docent Rachel Plak behandelt de fabel ‘Mensen met autisme zijn altijd mannen’. "Ook meisjes en vrouwen kunnen autistisch zijn. Wel wordt autisme bij hen vaker over het hoofd gezien of pas op latere leeftijd herkend", aldus Plak.

Eiko Fried (Klinische Psychologie) raakte geïnspireerd door het idee van psychische stoornissen als complexe eigenschappen met "fuzzy boundaries", in plaats van het categoriseren van psychiatrische aandoeningen. Voor zijn onderzoek is hij beloond met de Janet Taylor Spence Award van de Association for…

Festival, Viering