We moeten ervan uitgaan dat dieren gevoelens kunnen hebben. Dat moet vanuit ethisch oogpunt dan ook leidend zijn in onze omgang met dieren, zo betogen onderzoekers van de Universiteit Leiden en de Universiteit Utrecht donderdag 10 maart in een opinieartikel in het wetenschappelijke tijdschrift Affective…

Mensen die vaak gestrest zijn of een burn-out hebben, kunnen rustiger worden door een andere ademhaling. Mogelijk heeft dat ook positieve effecten op concentratie en aandacht. Voor het eerst onderzocht psycholoog Roderik Gerritsen dit soort effecten van anders ademhalen. Gerritsen promoveert op 13…

Ondernemen als wetenschapper: hoe pak je dat aan? Waarom zou je überhaupt met je onderzoek de markt op? En welke obstakels kom je dan tegen? ‘Het kost tijd een bedrijf te vinden dat matcht met jouw motieven.’

Rüya Akdağ heeft de Jan Brouwer Scriptieprijs ontvangen voor haar scriptie over sociale angst. Op 11 februari 2021 was de online uitreiking. Rüya vertelt over haar scriptieonderzoek voor de research masteropleiding Psychologie en het winnen van deze prijs van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij…

Anne Urai krijgt de kans om gedurende vier jaar haar ideeën verder te ontwikkelen over hoe het brein keuzes maakt. Waarom zij in de prijzen valt? Neurowetenschapper Urai beantwoordt vijf vragen over haar Veni-beurs voor jonge onderzoekers.

‘AI kan echt nog niet zoveel als een hoop mensen denken’, zegt informaticus en psycholoog Roy de Kleijn. Hij probeert robots schijnbaar eenvoudige dingen te leren, en ontdekt daardoor telkens weer hoe knap de menselijke intelligentie in elkaar zit. Drie dingen die computers nog lang niet kunnen.

Wat gebeurt er in onze hersenen als wij alledaagse activiteiten als slapen, eten en navigeren uitvoeren? Tijdens het Breinfestival 'Over de kop' op 12 juni, georganiseerd door Hanneke Hulst, onderzoeken hersenonderzoekers activiteiten waarbij onze hersenen bewust of onbewust een rol spelen. Bij radio…

Jingxian Wang, promovendus bij het ICLON, onderzocht de integratie van technologie in het primair en voortgezet onderwijs. Promotie op 6 juli.

In deze aflevering praten we met Mariska Kret over de uitingen van emoties in mens en dier. Mariska onderzoekt de overeenkomsten en verschillen in de emotie expressie bij mensen en primaten. Wil je meer te weten te komen over Mariska's onderzoek en ontdekken waarom het belangrijk is dat we meer leren…

Onderzoek

We praten met Michiel van Elk over het in kaart brengen welke effecten psychedelica hebben op het menselijk brein en wat dit betekent voor de eventuele klinische toepassing van deze drugs. De cognitief psycholoog deelt zijn bevindingen met een nuchtere kijk, om zo critici en fanatici dichter bij elkaar…

Iedere dag overlijden er in Nederland vijf mensen door suïcide. De oorzaak van en aanleiding tot suïcide zijn complex. Er liggen dan ook nog veel vragen over hoe het aantal suïcides te verminderen. Renske Gilissen komt zowel het onderzoek naar suïcidepreventie als het onderwijs versterken bij Klinische…

Zelfgestuurd leren is geschikter voor halfgevorderde en gevorderde taalleerders dan voor beginners.

Bijzondere prestaties, beurzen en een top 10 ranking, een mooi kalenderjaar voor de Faculteit der Archeologie! Zie hieronder het overzicht in de eregalerij van 2023.

Jolien van Breen en Honorata Mazepus hebben een beurs van 50.000 euro gekregen ronde 3 van het NWO Open Competitie SGW-XS pilot programma.

Prof.dr. Jacobijn Gussekloo wordt met ingang van 19 april 2022 de Dean van de Honours Academy. Gussekloo is hoogleraar eerstelijnsgeneeskunde en directeur van de master ‘Vitality and Ageing’ aan het LUMC. Ze volgt prof.dr. Jos Schaeken op, die de functie sinds maart 2020 vervulde.

Rüya Akdağ ontvangt de beurs voor haar promotieonderzoek naar de rol van emoties en cognitie in het ontstaan en voorkomen van sociale angst bij jongeren. Na haar bacheloropleiding Psychologie heeft Rüya de research masteropleiding Cognitive Neuroscience gevolgd. Ze raakte geïnteresseerd in mensen met…

Hoogleraar Felix Ameka en universitair docent Maria del Carmen Parafita Couto hebben samen met Enoch Aboh (UvA) een NWO Open Competitie-subsidie ontvangen voor onderzoek naar ‘code-switching’: het wisselen van taal door meertaligen.

Diepe hersenstimulatie (DBS) is de meest veelbelovende behandeling voor bewegingsstoornissen en neuropsychiatrische aandoeningen, maar gaat gepaard met ongewenste bijwerkingen. Bijzonder hoogleraar Birte Forstmann heeft een ERC Proof of Concept Grant gekregen om een atlas te maken van de menselijke…

Halima Bouras vertrekt met haar Fulbright-beurs naar de City University of New York. 'Ik ben erg blij om mijn onderzoeksproject volgend semester in New York voort te zetten', reageert Bouras. Het doel van haar promotie-onderzoek is om onderwijskansen en onderwijshervormingen in Nederland te bevorder…

De traditionele indeling van hersengebieden volstaat niet. Dat ontdekten promovenda Fatemeh (Simeen) Tabassi Mofrad en professor Niels Schiller in testen met proefpersonen die van taal wisselden. Hun onderzoeksresultaten werden gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift NeuroImage.

Ouders van kinderen met een depressie voelen zich vaak wanhopig. Klinisch psycholoog Bernet Elzinga en andere deskundigen geven in het boek 'Samen sterk' adviezen hoe ouders kunnen omgaan met hun kind, en zelf overeind blijven. Lees meer in NRC over ouders van kinderen met depressie.

Cognitief neurowetenschapper Anne Urai maakt deel uit van het Neuromatch Conference-team met wie ze de prijs voor open science heeft gewonnen. Met deze prijs ter waarde van $ 80.000, wil Neuromatch barrières in financiering en onderwijs verminderen of wegnemen door altijd betaalbare educatie, netwerken…

Het nieuwe startup idee van Arko Ghosh en zijn collega's van CODELAB gaat over hersenregistraties met behulp van alledaagse digitale interacties. Daarvoor hebben de onderzoekers de nieuwe Take-off subsidie van NWO ontvangen.

Onderwijs

Sociale Wetenschappen, Psychologie

Angststoornissen worden niet altijd herkend bij kinderen. Toch behoren angststoornissen tot de meest voorkomende problemen in de kindertijd. In het project Kinderen bedwingen angst (KibA) wil kinderpsycholoog en orthopedagoog Anke Klein zoveel mogelijk kinderen met een specifieke angst helpen.

Eén klein molecuul dat zowel griep-, corona-, hiv- en zika-virussen kan vernietigen: het bestaat. Biofysicus Niek van Hilten droeg eraan bij, hij promoveert 14 september.

Of hij een gokje durfde nemen met zijn promotieonderzoek? Daar hoefde Jeroen Methorst niet lang over na te denken. Het kon mislukken óf heel mooi worden. Dat laatste is het geval. Methorst ontwikkelde een computersysteem dat onderzoekers helpt het eiwit te vinden dat ze nodig hebben ‘Onze hele groep…

Van geschreven taal tot analyse van dierengeluiden; ieder AI-gerelateerd onderwerp komt aan bod. Tijdens de Nacht van Ontdekkingen kun jij je in de UB laten meevoeren op een artistieke en wetenschappelijke reis door de volledige geschiedenis van informatie, kennisdeling en het woord.

In de tropische regenwouden van Zuidoost-Azië is de zuurzakfamilie (Annonaceae) te vinden. Het geslacht Uvaria maakt hier deel van uit, maar is nog niet 100 procent juist in kaart gebracht. Daar gaat Annas Rabbani zich de komende vier jaar als promovendus over buigen bij de Hortus botanicus Leiden.

Leidse onderzoekers Remko Offringa, Salma Balazadeh en Frederic Lens hebben een NWO-XL beurs ontvangen (2,5 millioen euro). Samen met onderzoekers in Wageningen en Groningen zullen ze bekijken hoe de verhouting van planten ontstaat. De groep zal van plant tot molecuul onderzoeken welke genen betrokken…

Het is het achtste jaar op rij dat de Faculteit Archeologie in de top tien van archeologische instituten wereldwijd staat. De QS World University Rankings by Subject kijkt naar criteria als academische reputatie en citatieratio's.

Sterrenkundigen hebben voor het eerst in drie dimensies waargenomen dat gas vanuit spiraalvormige sterrenstelsels met hoge snelheid naar boven en naar beneden wordt geblazen, ver het sterrenstelsel uit. Ze bevestigen hiermee de theorie van de evolutie van sterrenstelsels: dat stervormende sterrenstelsels…

Sterrenkundige Yamila Miguel wil meer te weten komen over de atmosfeer en binnenkant van reuzeplaneten. Met een ERC Consolidator Grant van 2 miljoen euro gaat ze reuzenplaneten binnen en buiten ons zonnestelsel bestuderen. 'We willen meer weten over het ontstaan van zonnestelsels, hoe planeten zich…

Op dinsdag 26 juli 2022 is Prof.dr. Hans Claessen op 91-jarige leeftijd overleden. Prof. Claessen was vanaf begin jaren ’70 als docent en vanaf 1984 tot aan zijn emeritaat in 1994 als hoogleraar verbonden aan het Instituut voor Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie. Ook was hij van 1989…

Vier jonge, veelbelovende Leidse wetenschappers hebben een Rubicon-beurs ontvangen van NWO. Deze beurs stelt hen in staat om bij buitenlandse topuniversiteiten onderzoek uit te voeren, en zo waardevolle wetenschappelijke ervaring op te doen.

Congres/symposium

Psychedelische drugs zoals paddo’s en LSD worden door de één omarmd, en door de ander gezien als levensgevaarlijk. Cognitief psycholoog Michiel van Elk dook in de wereld van de psychedelica en schreef er een opvallend nuchter boek over. ‘Zonder ervaring uit eerste hand vond ik mijn verhaal niet comp…

Het onderzoek van Marloes van Moort richt zich op validatieprocessen in de context van begrijpend lezen. De resultaten laten zien dat lezers tijdens het lezen tekstuele informatie ‘toetsen’ aan informatie uit de tekst én uit hun eigen kennis. Het onderzoek levert een belangrijke bijdrage aan verdere…

Hoogleraar Neuropsychologie in Gezondheid en Ziekte Hanneke Hulst vertelt in haar oratie hoe zij de kloof tussen wetenschap en zorg probeert te overbruggen. ‘Om als neurowetenschapper daadwerkelijk bij te dragen aan oplossingen voor patiënten, moet je interdisciplinair werken.’

Ouderen ervaren vaak een hoge drempel om hulp te vragen. Dat is zonde want een paar gesprekjes in de huisartsenpraktijk helpen angstige ouderen al. Dat blijkt uit onderzoek van psycholoog Maartje Witlox: Promotie 12 januari.

Een e-coachprogramma helpt mensen met chronische nierziekten, vooral op gebieden waar patiënten zelf graag mee aan de slag willen. ‘Een gezonde leefstijl is belangrijk voor nierpatiënten: dan gaat de nierfunctie minder snel achteruit en komen er minder complicaties’, vertelt Katja Cardol over haar onderzoek…

Steeds vaker verdwalen, familieleden niet meer herkennen of woorden en namen vergeten: het zijn bekende symptomen van de ziekte van Alzheimer. Psychologen hebben nu ontdekt dat de ziekte zich ook op subtielere manier uit: in het ritme van een vingertik.

26 september is de Europese Dag van de Talen. Er zijn 24 officiële talen in Europa, maar er worden in totaal zo’n 200 talen gesproken op ons continent. Wat hebben we aan al die verschillende talen? En moeten we allemaal Azerbeidzjaans of Zweeds gaan leren? We vragen het Lisa Cheng, hoogleraar Algemene…

Van fluctuerende hormoonspiegels bij vrouwen, via de inwendige structuur van reuzenplaneten tot de voorgeschiedenis van talen: zes Leidse wetenschappers krijgen een ERC Consolidator Grant.

Wat doet het opgroeien in een muzikale omgeving of tijdens de coronapandemie met de hersenontwikkeling van tieners? Dat onderzocht psycholoog Lina van Drunen bij honderden tweelingen tijdens haar promotieonderzoek. Ze ontdekte: muziek beoefenen vertraagt de hersenontwikkeling, en dat biedt kansen.

Speciaal voor een experiment van Universiteit Leiden zijn bestuurskundigen en waterschapsambtenaren samengekomen in een laboratorium.

Voor het eerst heeft een onderzoeksgroep onder leiding van Karline Janmaat en haar voormalige masterstudent Chirag Chittar de verschillende hypotheses over muziek tegelijkertijd getest met voedselvoorziening in een moderne samenleving tijdens de dagelijkse zoektocht naar knollen - hun basisvoedsel.

Hoogleraar Jenny Doetjes heeft een NWO-subsidie ontvangen om onderzoek te doen naar de cross-linguïstische eigenschappen van hoeveelheidsuitdrukkingen en de invloed van ons brein op taal.