Ruim honderd middelbare scholieren vanuit heel Nederland kwamen afgelopen zaterdag naar het Lipsius in Leiden. Ze namen deel aan de twintigste editie van de Taalkundeolympiade, waar hen ook dit jaar weer een uitdagend programma te wachten stond. Opvallend daarbij: het Peperklips.

Wetenschappers zijn het er in de regel over eens: om catastrofale klimaatverandering te voorkomen, moeten we de opwarming van de aarde beperken tot 1,5° Celsius. Milieuwetenschapper Laura Scherer onderzoekt hoe we onze levensstijl moeten veranderen om dit doel te bereiken. Haar onderzoek maakt deel…

Uit onderzoek van de Universiteit Leiden, het LUMC en GGD Haaglanden blijkt dat ruim een kwart van de deelnemende Haagse gezinnen een vorm van voedselonzekerheid kent. Zij hebben bijvoorbeeld niet genoeg geld om een gezonde maaltijd te eten of maken zich zorgen dat het eten op raakt voordat er nieuw…

Het succes van de Nederlandse radioastronomie in de vorige eeuw was voor een groot deel de verdienste van de Leidse astronoom Jan Hendrik Oort. Hij maakte slim gebruik van de naoorlogse omstandigheden. Historica Astrid Elbers bracht die gouden periode in kaart.

De machtige Verenigde Oost-Indische Compagnie en West-Indische Compagnie moesten zich vaker voor de hoogste rechter verantwoorden dan historici tot nu toe aannamen. De aanklagers varieerden van concurrenten, eigen werknemers tot zelfs arme burgers. Dat ontdekte de Leidse historica Kate Ekama. Promotie…

Het METIS-instrument dat onder leiding van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) wordt gebouwd voor ESO's toekomstige Extremely Large Telescope (ELT) in Noord-Chili heeft een belangrijke mijlpaal bereikt: het voorlopig ontwerp is goedgekeurd.

Van salaris ontvangen tot boodschappen doen: voor ons betalingsverkeer zijn we volledig afhankelijk van commerciële banken. Maar wat als die omvallen? In zijn oratie pleit hoogleraar Bart Joossen voor een rigoureuze verandering. ‘Breng het betalingsverkeer van particulieren onder bij één nieuwe overheidsbank,…

Tien jaar geleden voerden Nederlandse gevangenissen een nieuw beloningssysteem in: alleen nog bij goed gedrag kunnen gedetineerden extra ‘vrijheden’ verdienen. Zoals meer bezoek en een ruimer trainingsaanbod. Promovendus Jan Maarten Elbers concludeert dat dit systeem nauwelijks aanzet tot gedragsverandering…

Welke betekenis heeft het slavernijverleden voor onze huidige samenleving? Elf indringende portretten van studenten en medewerkers en hun antwoord op deze vraag zijn te zien op een bijzondere expositie op de binnenplaats van het Academiegebouw. Hiermee willen de initiatiefnemers het onderwerp zichtbaar…

Minister Robbert Dijkgraaf (OCW) bezocht maandag de start van de Orientation Week Leiden (OWL), de introductieweek voor internationale studenten van de Universiteit Leiden. De minister verwelkomde de studenten en sprak met hen over hun ambities en de problemen waar zij tegenaan lopen.

De weg vragen naar het strand van Scheveningen of een pond kaas kopen op de Leidse markt. Met de nieuwe online taalcursus Dutch & More maken aankomend internationale studenten kennis met het Nederlands, in een ‘Leidse’ omgeving. Vanaf 9 augustus is de cursus beschikbaar voor internationale studenten…

De winnaar van de Master scriptieprijs 2014 van het Holland Historisch Tijdschrift is niemand minder dan alumna van de Universiteit Leiden Sanne Wirken, met haar scriptie Jan Kluit en Hendrik Moerings. Media en identiteit in de Republiek, 1747 – 1800.

Jaarlijks begeleidt Arthur van Baaren (districtschef Leiden-Bollenstreek) een LLP-studententeam en werkt hij samen met hen aan een praktijkopdracht. Vanuit zijn functie laat hij de studenten zien wat leiderschap inhoudt en hoe hij daar bij de politie vorm aan geeft. “Ik probeer over te brengen wat ik…

Natuurkundige Koen Bastiaans en collega's hebben een nieuwe quantumvloeistof ontdekt. Dat is ze gelukt met een techniek die te vergelijken is met luisteren naar regendruppels die op het dak vallen. Publicatie in Science, 29 oktober 2021.

De tweede lichting van Humanities Lab – het driejarig honoursprogramma van Geesteswetenschappen – staat bij de eindstreep. Op 12 mei presenteerden elf groepen honours-studenten hun werk in het Arsenaalgebouw.

Stijve materialen breken gemakkelijker dan flexibele. Deze simpele constatering leidt tot een manier om de breedte van een barst te voorspellen en beheersen. Theoretisch begrip van hoe materialen breken is handig in bijvoorbeeld de productie van auto’s en beeldschermen. Publicatie in PNAS.

Onderzoek aan zebravissen laat zien dat kankercellen die een signaaleiwit missen veel minder agressieve uitzaaiingseigenschappen ontwikkelen. Dat ontdekte moleculair celbioloog Claudia Tulotta. Promotie op 14 juni.

Hoe verraadt tandplak wat voor ziektes mensen vroeger hadden? Waarom voorspelden de peilingen een zege voor Clinton? Vier archeologen en één politicoloog geven op 10 en 11 januari een college bij de Universiteit van Nederland. Maak kans op een gratis kaartje of koop een kortingskaartje en kom naar …

Wat is donkere materie? Hoe ontstaan superzware zwarte gaten? ‘Oer’-zwarte gaten bevatten wellicht het antwoord op deze langlopende vragen. Leidse en Chinese kosmologen hebben nu een nieuwe manier gevonden waarop deze hypothetische hemellichamen kunnen ontstaan vlak na de oerknal. Publicatie in Physical…

Het Citizen Science Nederland (CS-NL) netwerk is deze maand officieel gelanceerd met behulp van de subsidie van Open Science NL. De nieuwe visie voor dit netwerk werd op 28 mei gepresenteerd.

Negatieve ambtelijke adviezen lieten eerder zien dat het uitroepen van een asielcrisis op grond van het vreemdelingennoodrecht vanuit democratisch en rechtsstatelijk oogpunt niet aanvaardbaar is. Wim Voermans, hoogleraar staatsrecht, licht in Nieuwsuur toe welke hordes bij zowel bij de inzet van het…

Tijdens kunst- en kennisfestival De Nacht van Ontdekkingen ontdek je beginnende makers, kunstenaars en onderzoekers.

De grootste sterrenstelsels in ons heelal halen 'voedsel' uit kosmische oceanen van koud gas en groeien zo nog verder. Dat vermoedt een internationaal team van wetenschappers met daarin twee Leidse sterrenkundigen op basis van uitgebreide waarnemingen aan het Spinnenwebstelsel. De astronomen publiceren…

Normaal gesproken zou derdejaars bachelorstudent Biomedische wetenschappen Naomi Vos op dit moment bijna klaar zijn met haar labstage. De coronamaatregelen dwongen tot een verandering van plannen. Inmiddels voert ze thuis een datastage uit en kan ze toch volgens planning haar bachelor afronden.

Seth Lloyd (MIT), een van de pioniers op het gebied van quantumcomputers, is dit jaar de Lorentz-Hoogleraar. Hij zal op 5 juni het Ehrenfest-colloquium houden, en op dinsdag 11, 18 en 15 juni lezingen over quantumcomputers.

Hein Laterveer, student bestuurskunde, won samen met 4 andere studenten en Engie de Rotterdam100, een ondernemerswedstrijd voor ideeën voor de ‘Next Economy’. De Nederlandse winnaars reisden af naar Signapore voor de grote finale. Hein vertelt over deze bijzondere reis en leerzame ervaring.

Ze kennen elkaar al van kleins af aan, maar verliefd werden Rianne en Tom pas toen ze samenwerkten op de universiteit. Die liefde mondde afgelopen 3 oktober uit in een sprookjeshuwelijk tussen het feestgedruis.

Wiskundigen uit Bordeaux, Leiden en Padua werken al 20 jaar samen. In 2004 startten ze een tweejarige wiskundemaster in Algebra, Getaltheorie en Meetkunde (Algant). De twintigste verjaardag van dit consortium vierden ze tijdens de Algant diploma-uitreiking in Leiden.

Ieder jaar wordt een bekende spreker uitgenodigd om alle deelnemers een voorbeeld te geven van een goede speech.

De promotietijd van Rietje Knaap (83) was een ware hindernisbaan, maar ze zette door. ‘U bent getrouwd, dus u heeft toch geen pensioen nodig.’ Hoe verging het Knaap en andere vrouwen na haar? In aanloop naar Internationale Vrouwendag op 8 maart blikken drie generaties vrouwelijke doctoren terug in een…

Promotie

Scheikunde, de studie die Hans Klis in 2009 in Leiden afrondde, is niet meteen wat je bij een journalistieke generalist zou verwachten. ‘Ik ben een laatbloeier’, zegt Klis. Terwijl hij er op zijn 34ste toch al een verblijf van vier jaar als correspondent in de VS op heeft zitten en een boek schreef…

Tim van Lit zegt het al snel in het gesprek: hij is geïnteresseerd in maatschappij-ontwrichtende problematiek; zaken die heel Nederland raken en waar de samenleving door geschokt is. De 28-jarige alumnus Criminologie geeft bij de marechaussee leiding aan 25 medewerkers. Standplaats: Schiphol.

'Onze gezondheid is het gebied dat het meeste te winnen heeft van kunstmatige intelligentie.' De drie Zuid-Hollandse universiteiten halen er samen uit wat erin zit. Drie wetenschappers vertellen over de samenwerking in onderzoek naar AI voor gezondheid, geneesmiddelonderzoek en zorg in het Zuid-Hollandse…

Op een veld van het Universitair Sportcentrum beschieten op 11 mei Nederlandse en buitenlandse studenten elkaar met pijl en boog. En dat is precies de bedoeling. Niet zozeer het schieten, als wel het feit dat ze het samen doen.

Jan Zaanen, hoogleraar theoretische fysica van de gecondenseerde materie, krijgt een Spinozapremie. Zijn baanbrekende ideeën over het collectieve gedrag van kwantumdeeltjes en over hogetemperatuursupergeleiding maakten hem vaak tot ketter.

Burgemeester Henri Lenferink van Leiden ontving op 29 januari de Scaligerpenning van de Universiteit Leiden. De langstzittende burgemeester van Nederland kreeg deze uit handen van de langstzittende rector-magnificus van de universiteit, Carel Stolker. Lenferink mocht de penning in ontvangst nemen vanwege…

Zijn degelijkheid als minister van Financiën combineert alumnus Wopke Hoekstra met een open geest: ‘Ik benader onderwerpen graag vanuit verschillende invalshoeken en hou in het algemeen niet van ideologieën en dogma’s, die zitten toch vaak maar in de weg.’

Lezing, Studium Generale

De maand november stond in 2019 in het teken van open onderwijs. Docenten en medewerkers konden in die maand colleges bijwonen en good en new practices zien. Ter afsluiting kregen docenten feedback op hun colleges van een collega-expert of peer.

Een onderzoek naar moord en doodslag.

In welke mate hebben domaniale structuren de machtsvorming en nederzettingsontwikkeling in en van het gewest Holland bepaald?

In de jaren 2006-2010 verscheen bij Uitgeverij Asia Maior/Atlas Maior, in samenwerking met het Nationaal Archief, het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap en URU-Explokart/Universiteit Utrecht, de Grote Atlas van de Verenigde Oost-Indische Compagnie, die aan de hand van authentiek zeventiende-…

De specialisatie Public Management and Leadership legt de nadruk op hoe het gedrag van cruciale actoren – politici, topambtenaren, uitvoerende professionals en burgers – essentieel is voor het begrijpen en verbeteren van publiek bestuur. Deze specialisatie combineert bestuurskunde met psychologie, bedrijfsmanagement…

Voor Harry Flore, voorzitter van de ondernemersvereniging en CEO bij Hal Allergy, kent het Leiden Bio Science Park (LBSP) geen geheimen. Maar hij kan zich goed voorstellen dat het park voor sommige medewerkers en studenten van de universiteit nog onbekend terrein is. ‘Ik juich samenwerking op alle fronten…

Neanderthalers wisten volwassen bosolifanten, de grootste landzoogdieren van de laatste paar miljoen jaar, te verschalken. De Leidse hoogleraar Wil Roebroeks publiceert hierover samen met onder anderen zijn Duitse collega Sabine Gaudzinski-Windheuser in het tijdschrift Science Advances.

Slechts een op de vijf minderjarigen met geestelijke gezondheidsproblemen zoals een angststoornis krijgt passende professionele hulp. Huisartsen herkennen vaak niet goed de signalen bij kinderen en jongeren, stelt psycholoog Semiha Aydin. Hoe kan het beter? Promotie op 23 februari.

Bij 'gewone' digitale foto’s is het niet erg dat er fouten in zitten door kapotte pixels, bij röntgen- en wetenschappelijke foto's wel. De Leidse hoogleraar Marin van Heel presenteert op de site van Nature een nieuwe ‘kinderlijk eenvoudige’ methode om specialistische foto's te optimaliseren.