De UBL beheert 5 sets manuscripten die door UNESCO erkend zijn als documenten die een universele waarde en een uitzonderlijke betekenis voor de wereld hebben. Zij zijn dan ook opgenomen in de UNESCO internationale werelderfgoedlijst van documenten (Memory of the World Register).

Op 17 maart mogen Nederlanders naar de stembus om een nieuw parlement te kiezen. Wat zijn de belangrijkste issues, trends en tradities die deze verkiezingen kenmerken? Leidse stafleden brengen de belangrijkste ontwikkelingen in kaart en benaderen deze op een wetenschappelijke manier. Deze leeslijst,…

Voor de Universiteitbibliotheek (UB) zijn twee Stolpersteine (struikelstenen) geplaatst ter nagedachtenis aan de Joodse familie Cosman. Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog woonden zij in een van de huizen waar nu de UB is gevestigd.

De jaarlijkse dodenherdenkingen op de Dam en Waalsdorpervlakte, de Nederlandse excuses voor het slavernijverleden en de Cleveringa-oratie zelf: onze omgang met de geschiedenis is vaak vooral ritueel, vertelt Cleveringahoogleraar Frank van Vree die op 27 november zijn oratie uitspreekt.

Nederlandse militairen, rechters en politici tolereerden en verzwegen collectief het stelselmatig gebruik van extreem geweld tijdens de onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië. Historici tonen aan hoe dat kon gebeuren. ‘Het was schandaalmanagement in plaats van preventie’, aldus de Leidse historicus en…

Vanaf 18 januari is via de website van de UBL de online tentoonstelling Beelden van de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog, 1945-1949, te bekijken. De tentoonstelling is het resultaat van samenwerking tussen het Koninklijk Instituut voor Taal, Land en Volkenkunde (KITLV) en de Universitaire Bibliotheken…

De Tachtigjarige Oorlog en de Gouden Eeuw werden in de vaderlandse geschiedenis traditioneel beschreven als roemrijke perioden; de Opstand als heldenstrijd voor de onafhankelijkheid, de Gouden Eeuw als een weergaloos politiek, economisch en cultureel succesverhaal. Kritische wetenschappers stelden…

Universitaire Bibliotheken Leiden kijkt terug op een geslaagde Asia Day met focus op Indonesië: een interview over de Nederlandse koloniale oorlog in Indonesië, een panel met deskundigen over de Indonesische politiek, economie en de Europees-Indonesische relatie, een keynote lezing over Maleise manuscripten…

In 1969 verklaarde Indië-veteraan Joop Hueting in een spraakmakend televisie-interview dat hij en andere Nederlandse militairen in Indonesië oorlogsmisdaden hadden gepleegd. De regering liet vervolgens door Cees Fasseur een onderzoek uitvoeren en kwam op grond daarvan tot de slotsom dat zich tijdens…

Op dinsdag 15 februari is Gert Oostindie, voormalig directeur van het KITLV en emeritus hoogleraar Koloniale en postkoloniale geschiedenis aan de Universiteit Leiden, te gast in de online boekensalon van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). Presentator Jef Schaeps interviewt hem over het boek Beelden…

Terwijl de Verenigde Staten nog altijd oorlog voert met drones en China grossiert in grootschalige cyber- en informatie operaties, leven Oekraïense en Russische soldaten in loopgraven en moeten NAVO-tanks een breekijzer vormen aan het front in de Donbas. Is oorlog door technologische ontwikkelingen…

Het Midden-Oosten heeft een rijke literaire traditie, die steeds meer aandacht krijgt in het Westen. Moderne literaire werken behandelen hedendaagse kwesties, zoals de erfenis van het kolonialisme, de strijd tussen traditionalisme en moderniteit, de plaats van vrouwen in de maatschappij en de oorlog…

Op donderdag 19 november was auteur en historicus Martin Bossenbroek te gast in de online boekensalon van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) en uitgeverij Athenaeum. Ter gelegenheid van de boekensalon maakten conservatoren van de UBL de online tentoonstelling De wraak van Diponegoro.

De oorlog tegen Oekraïne begon niet in februari 2022, maar in het voorjaar van 2014 toen Rusland plotseling de Krim annexeerde en separatistische milities in de Donbas steunde. Vorig jaar deed president Poetin een oproep voor een herstel van de geopolitieke en spirituele drie-eenheid van Groot-Russen,…

Het domein van de namiddeleeuwse handschriften en archieven beslaat de periode van ca. 1550 tot heden. Een scherpe grens met de middeleeuwse handschriften is echter niet te trekken. Sommige handschriften kunnen niet precies gedateerd worden en bepaalde teksttradities overschrijden de grens tussen middeleeuwen…

In de loop van ruim vier eeuwen is het boekenbezit vooral vermeerderd dankzij de legaten, schenkingen en aankopen uit het bezit van geleerden of particuliere verzamelaars. Soms ging het om collecties met duizenden boeken zoals bij de aangekochte bibliotheek van Isaac Vossius (1690) of het legaat van…

Nu polarisatie en discriminatie toenemen, wil jurist en mensenrechtenactivist Lilian Gonçalves-Ho Kang You in haar Cleveringa-oratie op 26 november laten zien hoe gevaarlijk uitsluiting is. ‘We moeten ons ertegen verzetten.’

Ieder jaar herdenkt de Universiteit Leiden op 26 november de protestrede van professor Cleveringa tegen de nazi’s. In de Tweede Wereldoorlog kwamen tenminste 663 studenten, medewerkers en alumni van de universiteit om. Over deze slachtoffers was weinig bekend. Promovendus Adriënne Baars achterhaalde…

Zeven onderzoekers van de Universiteit Leiden hebben een succesvolle aanvraag gedaan binnen de Open Competitie SGW (Sociale en Geesteswetenschappen) XS, een pilotprogramma van wetenschapsfinancier NWO.

Poëzie is een vorm van literatuur waarin in het onzegbare in woorden kan worden gevat. Ook in Nederlands-Indië werden er veel gedichten geschreven. Inmiddels is er een generatie woord- en beeldkunstenaars opgestaan die op een nieuwe manier omgaan met het koloniale verleden. Zij gebruiken de oude teksten,…

In de Tweede Wereldoorlog kwamen studenten en hoogleraren voor moeilijke keuzes te staan: het al dan niet tekenen van de loyaliteitsverklaring, meewerken met de bezetter, in het verzet gaan, of noodgedwongen onderduiken. Aan de hand van stukken uit de Leidse collecties worden hun keuzes en dilemma’s…

Op donderdag 19 november is auteur en historicus Martin Bossenbroek te gast in de online boekensalon van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) en uitgeverij Athenaeum. Gert Oostindie, directeur van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV), interviewt Bossenbroek over zijn…

Een nieuwe gedenksteen op de gevel van een studentenhuis in de Hugo de Grootstraat herinnert aan de tientallen Indonesische studenten die voor de Tweede Wereldoorlog in Leiden studeerden. Een deel daarvan werd actief in het verzet en sommigen moesten dat met de dood bekopen.

Na de tachtigjarige oorlog werd de gereformeerde kerk de publieke godsdienst van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Tegelijkertijd konden veel katholieken achter gesloten deuren hun godsdienst nog wel belijden. Hoe erg was de onderdrukking echt? We gaan erover in gesprek met Carolina Lenarduzzi…

In zijn biografie over professor Rudolph Cleveringa vult Kees Schuyt het bestaande beeld aan. Bijna alle aandacht gaat uit naar Cleveringa’s protestrede tegen de nazi’s, terwijl zijn latere verzetswerk nog veel riskanter was. Bovendien stond Cleveringa niet alleen. ‘Zonder Telders geen Cleveringa.’…

Op 30 oktober opent de online tentoonstelling Keuzes in oorlogstijd. In de Tweede Wereldoorlog kwamen studenten en hoogleraren voor moeilijke keuzes te staan: het al dan niet tekenen van de loyaliteitsverklaring, meewerken met de bezetter of in het verzet gaan, of noodgedwongen onderduiken. Aan de hand…

Oplossingen bedenken voor het conflict tussen Israëliërs en Palestijnen: met die niet geringe opdracht gaat de Peace Academy in Den Haag van start. Twaalf studenten uit verschillende conflictgebieden beginnen samen met hoogleraar Maurits Berger een creatief denkproces met als doel: basisvoorwaarden…

Psychologie-docent Sepideh Saadat leidt een steungroep voor studenten die worstelen met de oorlog tussen Israël en Hamas. In vier sessies brengt ze studenten die banden hebben met Israël of Palestina samen om te spreken over hun gedachten en gevoelens. ‘Hoewel we de mogelijkheid boden om aparte groepen…

Ter gelegenheid van de Maand van de Geschiedenis maakte Abdelkader Benali samen met conservatoren van de UBL de online tentoonstelling Reizigers van een nieuwe tijd. De tentoonstelling gaat over de Barbarijse zeerovers die vooral in de zeventiende eeuw bekend stonden als de schrik van de Middellandse…

De belangstelling voor het slavernijverleden is groter dan ooit, maar over Afrika zelf gaat het maar zelden. Historicus Martin Bossenbroek beschrijft in zijn boek De Zanzibardriehoek de laatste episode in de slavernijgeschiedenis van Oost-Afrika, gezien door de ogen van de direct betrokkenen. De Zanzibardriehoek…

In september 2024 zal de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) een collectie proefschriften van buitenlandse universiteiten van na 1850 afstoten. Hierdoor maken we ruimte voor nieuwe aanwinsten.

Op zaterdag 11 september is het 20 jaar geleden dat twee vliegtuigen zich op een Nederlandse namiddag in het World Trade Centre in het hart van Manhattan boorden. De gebeurtenis die op ongeëvenaarde wijze live in beeld kon worden gebracht op televisie, grifte zich in het geheugen van velen, niet alleen…

Na de ineenstorting van de Sovjet-Unie, nu dertig jaar geleden, verloor Rusland veel aanzien, invloed en gebied. Het aantreden van Poetin leidde een keerpunt in: Rusland heeft zich terug opgewerkt tot een belangrijke wereldspeler die ook in de eigen regio steeds meer invloed verwerft. Soms deed ze dat…

Wanneer realiseer je je dat we anders moeten kijken naar Indische foto’s? En in hoeverre vullen fotografische en literaire bronnen elkaar aan over hoe je naar Indië en de Indische literatuur kijkt? In deze aflevering van De postkoloniale podcast is acteur en fotograaf Thom Hoffman te gast. Indië speelt…

Op maandag 28 september is schrijver Abdelkader Benali te gast in de online boekensalon van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). Hoofdconservator Garrelt Verhoeven interviewt Benali over zijn essay Reizigers van een nieuwe tijd dat hij speciaal voor de Maand van de Geschiedenis schreef, en over…

In 'De postkoloniale podcast' gaan Rick Honings, Scaliger-hoogleraar, en Coen van ’t Veer, docent-onderzoeker, van de Universiteit Leiden in gesprek met prominente onderzoekers en schrijvers over hun werk in relatie tot het koloniale verleden. Centraal staat de vraag in hoeverre het onderzoek naar (post)koloniale…

Welke rol hebben literatuur en schrijven in tijden van onrust en grote druk? Die vraag hield hoogleraar en Holocaust-overlever Sem Dresden (1914-2002) bezig in zijn werk als letterkundige aan de Universiteit Leiden. Hij bestudeerde uitvoerig de rol die literatuur kan spelen bij het beter begrijpen en…

De Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) heeft een grote collectie Nederlandse liedjes als schenking ontvangen. De collectie van ruim 4000 liedbladen, liedboekjes en gelegenheidsgedichten uit met name de negentiende en twintigste eeuw werd gevormd door de Haagse verzamelaar Jos Swiers. De collectie…

Zijn kaarten wel zo waarheidsgetrouw of zit er soms een andere boodschap achter dan je in eerste instantie waarneemt? Een kaart is altijd een vereenvoudiging van de werkelijkheid, waarbij verkleind, vervormd en geselecteerd wordt. Hierdoor kan de lezer letterlijk en figuurlijk worden gestuurd. De Universitaire…

Op donderdag 2 december is Nadine Akkerman, universitair hoofddocent Engelse Letterkunde te gast in de online boekensalon van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). Hoofdconservator Garrelt Verhoeven interviewt Akkerman over haar boek Elizabeth Stuart, Queen of Hearts. Akkerman beschrijft in haar…

Onheilspellende heksen, griezelige monsters en afzichtelijke gedrochten: Kunsthal Rotterdam belicht vanaf zaterdag 15 juni de schaduwzijde van de menselijke verbeelding in de tentoonstelling Hello darkness, my old friend. Zeventig werken op papier uit de collectie van de Universitaire Bibliotheken Leiden…

Raadpensionaris Johan de Witt is een van de grootste staatsmannen die ons land ooit heeft gekend. Maar in 1672, het Rampjaar, slaat het noodlot toe. De Republiek wordt aangevallen, de publieke opinie keert zich tegen De Witt en zijn broer Cornelis, die op 20 augustus op brute wijze worden vermoord door…