Oratie

Op 26 november 1940 hield Rudolph Pabus Cleveringa (1894-1980) zijn beroemd geworden protestrede.

Interdisciplinair onderwijs op de kaart. Hoe ontwikkel je een goed interdisciplinair vak? Wat zijn de do’s en dont’s?

In het najaar van 2021 deelden Cleveringa-hoogleraar Roméo Dallaire en werelddeskundigen hun gedachten over PTSS, kinderrechten, oorlogsmisdaden, humanitair recht en vredeshandhaving in een reeks gesprekken over leiderschap en morele dilemma's in tijden van conflict en crisis.

Nu polarisatie en discriminatie toenemen, wil jurist en mensenrechtenactivist Lilian Gonçalves-Ho Kang You in haar Cleveringa-oratie op 26 november laten zien hoe gevaarlijk uitsluiting is. ‘We moeten ons ertegen verzetten.’

De Amerikaanse historica en Japanologe Carol Gluck is in het collegejaar 2014-2015 de nieuwe Leidse Cleveringa-hoogleraar. Zij houdt op 26 november 2014 de Cleveringa-oratie waarin zij zal ingaan op hoe in Azië de Tweede Wereldoorlog herdacht wordt.

De internationaal voorzitter van Artsen Zonder Grenzen, Joanne Liu, is Cleveringa-hoogleraar in het collegejaar 2016-2017. Op 25 november houdt zij haar Cleveringa-oratie. Ook geeft zij een dag daarvoor een extra lezing over ebola voor studenten en medewerkers.

De Cleveringa lezing Den Haag werd dit jaar gehouden op 26 november met Carel Stolker en Suzanne Bloks.

Piet Hein Donner bekleedt in het collegejaar 2015-2016 de Cleveringaleerstoel. Op 26 november houdt hij de jaarlijkse Cleveringa-oratie. Hierin richt hij zich op recht, vrijheid en verantwoordelijkheid: hoe die te behouden en te bewaken bij een veranderende betekenis van de staat.

Acteur Pierre Bokma wekt bijna 75 jaar later, op een steenworp afstand van het Academiegebouw, de protestrede van professor Cleveringa tot leven. Familieleden van Cleveringa en Hazelhoff Roelfzema kijken ontroerd toe.

Wat kunnen we leren van Cleveringa’s moedige protestrede? ‘Zonder verbeeldingskracht en een hechte gemeenschap nemen mensen het niet voor elkaar op’, stelt Cleveringa-hoogleraar Michael Ignatieff tijdens zijn oratie op 26 november.

Michael Ignatieff, Canadees schrijver, hoogleraar en oud-politicus, is benoemd tot Cleveringa-hoogleraar voor het academisch jaar 2013-2014 aan de Universiteit Leiden. Professor Ignatieff houdt op 26 november 2013 de Cleveringa-oratie.

Op 26 november 2014 geeft Prof. Dr. Thomas Bäck de Cleveringa lecture aan de University of Calgary in Canada getiteld: Innovation: Can we use principles of evolution to guide it?

Frans Hemelop, gepensioneerd belastingmedewerker, postzegelverzamelaar en amateurontwerper, heeft een postzegel ontworpen die uitgebracht wordt op 26 november 2015. Dan is het 75 jaar geleden dat de Leidse hoogleraar Cleveringa zijn beroemde protestrede tegen het ontslag van joodse collega's hield.…

'Ik hoor erbij.' Dat ervoer de jonge Joodse rechtenstudente Hetty Koster toen zij de gedenkwaardige protestrede van professor Cleveringa bijwoonde op 26 november 1940. Door onder te duiken overleefde zij de oorlog. Zij trouwde met Dolf Cohen, later rector magnificus van de Universiteit Leiden, en kreeg…

Het vertrouwen in de rechterlijke macht liep in de Tweede Wereldoorlog een flinke deuk op omdat veel rechtsinstanties gewoon doorwerkten onder de Duitse bezetting. Dat de opstelling ook een andere kon zijn, liet de Nijmeegse hoogleraar Corjo Jansen op 5 april zien tijdens een lezing bij de Hoge Raad…

Hij is vooral bekend vanwege zijn protestrede tegen het ontslag van zijn Joodse leermeester Eduard Meijers. Maar wie was de man achter deze iconische figuur? Dat laat de reizende tentoonstelling ‘In het spoor van professor Rudolph Pabus Cleveringa’ zien. Van 16 januari t/m 30 maart te zien in de Oude…

Bijna 81 jaar na zijn befaamde speech tegen de Duitse bezetter, wordt de Leidse hoogleraar Rudolph Pabus Cleveringa herdacht in zijn Groningse geboortestad Appingedam. Op 12 november wordt daar een standbeeld onthuld en zijn er diverse andere activiteiten.

Op donderdag 24 november gaf Joanne Liu een extra lezing over ebola in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Dat deed zij voorafgaand aan haar Cleveringa-oratie op 25 november.

Twee Cleveringa-boeken uit de juridische bibliotheek van Theo ten Kate zijn 24 november geschonken aan de Universiteit Leiden door diens kleinzoon Sebastiaan ten Kate. Het zijn proefschriften van W. Hugenholtz en J.G.L. Röder, beiden promovendi van Rudolph Pabus Cleveringa. Ten Kate: ‘Bij de universiteit…

Op vrijdag 21 september 2012 was er een symposium met als titel Space and Race ter gelegenheid van de 65e verjaardag van Chris Quispel.

Gert Oostindie, emeritus hoogleraar Koloniale en postkoloniale geschiedenis, is dit jaar de nieuwe Cleveringahoogleraar van de Universiteit Leiden. Hij is op 4 oktober door de universiteit benoemd. In zijn oratie op 24 november, getiteld Moed en Miskenning, spreekt hij over (academische) vrijheid in…

De wereld liet Rwanda in de steek ten tijde van de genocide en dat mag nooit meer gebeuren, zo stelde Cleveringahoogleraar Roméo Dallaire in zijn oratie op 26 november. Ook vroeg de Canadese generaal buiten dienst aandacht voor getraumatiseerde soldaten. ‘We moeten onze soldaten beter voorbereiden op…

In zijn biografie over professor Rudolph Cleveringa vult Kees Schuyt het bestaande beeld aan. Bijna alle aandacht gaat uit naar Cleveringa’s protestrede tegen de nazi’s, terwijl zijn latere verzetswerk nog veel riskanter was. Bovendien stond Cleveringa niet alleen. ‘Zonder Telders geen Cleveringa.’…

‘Hadden we allemaal maar een grammetje van Cleveringa. Dan komt het wel goed’, aldus hoogleraar Leo Lucassen. Hij pleit tijdens het Cleveringa-debat over de grens tussen het vrije woord en bedreiging voor ‘meer lef’. Hij is niet de enige die dat hard nodig vindt, blijkt woensdagavond in het Academiegebouw…

Historicus Marjan Schwegman is de nieuwe Cleveringahoogleraar. In haar oratie op 27 november vraagt ze aandacht voor Eduard Meijers, de Joodse hoogleraar die door de nazi’s werd ontslagen. Schwegman was onder andere directeur van het NIOD Instituut voor oorlogs-, holocaust- en genocidestudies.

Rond 26 november worden op ruim veertig locaties wereldwijd Cleveringabijeenkomsten georganiseerd voor Leidse alumni. Zo ook in Tokio, waar hoogleraar Japanstudies Ivo Smits zijn Cleveringalezing hield voor een volle zaal.

Ontroerd nam Hiltje Cleveringa op 16 januari het eerste exemplaar in ontvangst van de biografie van haar vader Rudolph Cleveringa. Met enkele cliffhangers in zijn toespraak – onder ander over Churchill – moedigde biograaf Kees Schuyt het publiek aan zijn boek ook daadwerkelijk te gaan lezen.

Vrijdag 25 november 2016 schonk de dochter van prof. Cleveringa, mevrouw Ten Kate - Cleveringa, de Leidse rechtenfaculteit een prachtige bronzen buste van haar vader.

Historicus Jan Grabowski en socioloog Barbara Engelking houden op 26 november samen de Cleveringa-oratie. Zij schreven een kritisch boek over de Holocaust in Polen en werden daarvoor aangeklaagd.

Christopher Berg Smiet, die in 2017 aan het LION promoveerde bij Dirk Bouwmeester, heeft de Christiaan Huygensprijs gewonnen voor zijn proefschrift ‘Knots in Plasma’. Op 7 oktober ontving hij een oorkonde, een bronzen beeld van Christiaan Huygens en een prijzengeld van tienduizend euro.

Het is bijna onmogelijk om niet te fronsen als je iemand ziet die boos kijkt. Maar hoe komt dat eigenlijk? Promovendus Chris Riddell doet onderzoek naar hoe we emoties spiegelen en vertelt als KNAW Face of Science over zijn onderzoek.